یوتوپیا و دیستوپیا در ایران معاصر

یوتوپیا و دیستوپیا در ایران معاصر
بررسی تطبیفی آثار ادبی در دو برهه‌ی تاریخ معاصر ایران
میترا زرگر
نشر باران

چاپ اول2025
شایک: 0-68-88653-91-978

بررسی آثار نخبگان فرهنگی در دو برهه‌ی زمانی ۱۳۴۰ تا۱۳۷۰، به‌عنوان برهه‌ای که نگرش‌های آرمان‌گرایانه روح غالب جامعه بوده و برهه‌ی زمانی ۱۳۷۰ تا ۱۴۰۰، که گفتمان‌های غیر آرمان‌گرایانه و حتی آرمان‌گریزانه تدریجاً جایگزین گفتمان‌های آرمان‌گرایانه می‌شود، شواهد متقنی از وجود تفاوت در نگرش‌های حاکم بر فضای روشنفکری و نخبگان فکری این دو دوره را به دست می‌دهد. ناگفته نماند که ما به‌طور قطع قادر به تعیین تاریخ دقیق و مشخصی برای آغاز و پایان استیلای اندیشه‌های آرمان‌خواهانه (که اساساً اگر بتوان از پایانی نام برد) نیستیم. آرمان‌خواهی پدیده‌ای بود که بنا به شرایط آن عصر و از پس تغییر و تحولات خرد و کلانی که در جامعه رخ داد، به‌تدریج در این جامعه شکل گرفت و کمکم به شکل روح غالب جمعی بر جامعه مستولی شد و سپس با دگرگون شدن شرایط بیرونی و داخلی و شکل‌گیری روندهای جدید در جامعه، به دوره‌ی افول خود رسید.

میترا زرگر دانش‌آموختۀ جامعه‌شناختی است و دکترای خود را با پایان‌نامه‌ای در حوزۀ جامعه‌شناسی توسعه و زنان اخذ کرده است. این نویسنده، علاوه بر سابقۀ تدریس در دانشگاه‌های آزاد و پیام نور خوزستان، همچنین به مدت چند سال به عنوان استاد مدعو در دانشگاه ایالتی نیویورک- آلبانی مشغول به کار بوده است. حوزه‌های پژوهشی مورد علاقۀ او تغییرات اجتماعی، جنبش‌های اجتماعی، توسعه اقتصادی- اجتماعی و زنان است. از میترا زرگر همچنین دو کتاب «آرمانگرایی و آرمان گریزی در ایران معاصر»، درباره ساخت قدرت، جنبش‌ها و جریانات سیاسی - اجتماعی، و «از نسل باورمند تا سرکش»، دگردیسی ارزش‌ها و هنجارها در ایران معاصر، توسط نشر باران در سوئد منتشر شده است.