باب و جامعه بابی 1844 - 1850
(باب و جامعه بابی ایران» یادنامه دویستمین سالگرد میلاد باب (2019- 1819»
به کوشش فریدون وهمن
2020 چاپ اول
نشر باران، سوئد
شابک: 6-91-85463-91-978
نهضت بابی را شاید بتوان از مهمترین رخدادهای دوران قاجار دانست. گسترش چشمگیر این نهضت و درگیریهای قوای دولتی با بابیان در دوران ناصرالدین شاه به سرکوب شدید بابیان و سرانجام به تیرباران باب در تبریز به فتوای ملّایان و فرمان امیرکبیر انجامید.
از آن پس نام باب و بابیه به صورت تابويی در آمد؛ از کتابهای تاریخ محو شد، و اگر به ضرورت از آن نامی رفت، با شایعات و حدس و گمان همراه شد. برخی از پژوهندگان تعالیم انقلابی آن نهضت را خاستگاه نهضت مشروطه و سرچشمه تحولات اجتماعی و ادبی و دینی ایران میدانند. برخی نیز آن را فرقه ضالّه و موهومات میخوانند.
باب که بود؟ چه ادعایی داشت؟ چگونه در پی نوسازی اسلام بر آمد؟ جامعه بابی ایران چگونه شکل گرفت؟ درگیریهای قوای دولتی با بابیان چگونه بود؟ طاهره قرةالعین چه نقشی در نهضت بابی و نهضصت آزادی زنان داشت؟ سرنوشت آن نهضت به کجا انجامید؟ در این کتاب اینها و ده ها پرسش دیگر در ده فصل توسط پژوهندگان این آیین مورد بررسی قرار گرفته است. «باب و جامعه بابی ایران»، شامل ده مقاله مختلف است که توسط نه نویسنده نوشته شده است. «باب خورشیدی در شبی بیسحر» (فریدون وهمن)، «جهانبینی باب: بازسازی دین و جامعه» (نادر سعیدی)، «ساختار جامعه بابی/ ملایان، بازرگانان، پیشهوران و دیگران»(عباس امانت)، «تفسیر به منزله وحی، تفاسیر قرآنی باب»(تاد لاوسن)، «باب و مهدی موعود/ مهار خشونتگرایی، هزاره گرایان» (موژان مومن)، «رویارویی دولت قاجار با بابیان 1850- 1848» (سیامک ذبیحی مقدم)، «طاهره قرهالعین: براندازنده حجاب»(عباس امانت)، «از آئین بابی به دیانت بهائی»(آرمین اشراقی)، «دست پروردگار بسته نیست/ یادداشتهایی بر دو مضمون اصلی در آثار منثور طاهره قرهالعین» (امید قائم مقامی) و «یک سال در میان ایرانیان و بهائیان در کتاب ادوارد ج.براون» (شعله کویین).
کتاب «باب و جامعه بابی ایران» سرگذشت نهضتی بومی است که از سرزمین ایران برخاسته و ریشه در فرهنگ و اجتماع ما دارد. خواندن این کتاب به همهء علاقمندان به تاریخ ایران در دوره قاجاریه، و به آنان که به نواندیشی دینی و تحولات عمیق اجتماعی در ایران علاقهمندند توصیه میشود.
این کتاب در 478 صفحه تدوین شده است.
این اثر مهم را شاید بتوان از نخستین کتاب جامع و تحقیقی در مطالعه آیین بابی به زبان فارسی دانست.